Dầu nhớt sau thời gian sử dụng sẽ bị bẩn và không còn khả năng bôi trơn tốt như ban đầu. Do đó, việc thay dầu nhớt thường xuyên là điều vô cùng cần thiết giúp động cơ xe hoạt động trơn tru và bền bỉ, giúp kéo dài tuổi thọ của động cơ hơn.
Tuy nhiên, không phải ai sử dụng xe cũng quan tâm đến vấn đề này. Chủ chiếc ô tô Volkswagen Seat Leon trong đoạn video dưới đây là một ví dụ điển hình.
Sau một thời gian dài “bỏ bê” xế cưng, khoảng 60.000 km không hề thay dầu nhớt, chỉ đến khi đèn “cá vàng” (check engine) nổi trên bảng đồng hồ, chủ xe mới tá hỏa mang chiếc Seat Leon đến gara để kiểm tra.
Theo đó, chiếc xe của anh thuộc bản máy xăng 1.8 TSI. Một thời gian dài không bảo dưỡng, khiến dầu bôi trơn động cơ của chiếc xe đã chuyển thành màu đen và ở trong tình trạng đặc sệt. Chiếc xe đã hoàn toàn hỏng động cơ và bộ biến tốc của trục cam cũng gặp trục trặc, đèn “cá vàng” nổi trên mặt táp-lô.
Hiện chưa rõ chi phí sửa chữa chiếc Seat Leon này. Tuy nhiên, số tiền bỏ ra chắc chắn là không hề nhỏ. Nếu ngay từ đầu người chủ này quan tâm, bảo dưỡng, thay dầu nhớt xe cẩn thận thì chiếc xe cũng không trong tình trạng “tiền mất tật mang” như thế này.
Động cơ ô tô là loại động cơ đốt trong, tức là đốt cháy hỗn hợp khí và nhiên liệu trong lòng xi-lanh, chuyển nhiệt năng thành cơ năng. Quá trình này là tổ hợp các hoạt động liên tục của nhiều chi tiết như piston, xi-lanh, xu-páp, trục cảm, trục khuỷu…. Để các chi tiết làm việc trơn tru cần có chất bôi trơn, đó chính là dầu nhớt.
Tác dụng của dầu nhớt không chỉ bôi trơn mà còn che khít các kẽ hở tăng hiệu suất, làm mát các chi tiết, chống gỉ và làm sạch muội than sinh ra trong quá trình đốt cháy. Chính những muội này cộng với bụi kim loại li ti tạo ra trong quá trình ma sát giữa các chi tiết, sẽ khiến dầu đặc dần.
Nếu chủ xe không để ý thay nhớt định kì, độ đặc càng ngày càng tăng lên, đến một thời điểm do đặc nặng quá, dầu nhớt lại trở thành lực cản khiến các chi tiết trong động cơ không thể chuyển động, gây ra tình trạng hay gọi là bó máy.
Để đảm bảo hiệu quả, sau một thời gian dài hoạt động, tùy theo loại xe và hãng sẽ có khuyến cáo thay dầu định kỳ.
Thông thường một chiếc ô tô mới khi vận hành từ 3.000 đến 5.000 km hoặc 3 tháng nên thay dầu nhớt 1 lần. Tuy nhiên có một số mẫu xe hạng sang dùng dầu nhớt cao cấp thì thời gian vận hành lâu hơn, quãng đường đi cũng dài hơn.
Nhờ vào tiến bộ kỹ thuật mà các hãng xe đã kéo dài khoảng cách thay dầu nhớt lên 12.000 – 16.000 km hoặc 6 đến 12 tháng, giúp tiết kiệm chi phí hơn.Tuy nhiên, vì dầu nhớt sẽ khô dần theo thời gian nên người dùng vẫn cần thay định kì 2 lần mỗi năm để đảm bảo hiệu suất và tuổi thọ cho động cơ.
Ngoài ra, theo khuyến cáo của các chuyên gia tư vấn ô tô, với loại dầu đa cấp loại 5W và 10W thì nên thay thế sau 3 tháng sử dụng, dù xe chạy ít hay nhiều. Trong khi đó, loại dầu 0W thì cần thay thế sau 6-12 tháng.
Tuy nhiên, tùy vào môi trường hoạt động, tuổi đời của xe và thói quen lái của người dùng cũng ảnh hưởng đến thời điểm thay nhớt định kì. Nếu thường xuyên vận hành trong những điều kiện như tắc đường, ngập nước hay dừng, đỗ nhiều, người dùng ô tô nên thay dầu sớm hơn.
Xe dù chạy ít, nhưng dầu lưu giữ trong động cơ lâu ngày cũng bị xuống cấp theo thời gian. Do đó bên cạnh số km, nhà chế tạo xe cũng quy định cả thời gian sử dụng dầu thường là 1 năm nếu sau 1 năm xe chưa đạt số km quy định thì vẫn cần phải thay dầu động cơ.
