Sau cơn mưa giông chiều 20-9, nhiều cây xanh trên các tuyến phố ở Hà Nội đã bị gãy đổ, đè trúng xe ô tô đỗ dưới lòng đường khiến những chiếc xe này bị hư hỏng khá nghiêm trọng. Vậy trong trường hợp này, trách nhiệm bồi thường thuộc về ai?
Trên phố Láng Hạ, quận Đống Đa, Hà Nội – đoạn đối diện tòa nhà Vinaconex, ô tô Mazda 3 đang đỗ đã bị một cây sấu đổ, đè ngang, rất may tại thời điểm xảy ra sự việc không có người trong xe.
Trong khi đó, tại khu vực ngã tư Hoàng Ngân – Hoàng Đạo Thúy phường Trung Hòa, quận Cầu Giấy, một chiếc Mazda CX5 bị cây muồng đè trúng ngang thân. Hậu quả là chiếc xe bị móp phần đầu, vỡ kính chắn gió.
Những vụ việc trên xảy ra khá thường xuyên sau những trận mưa lớn. Về trách nhiệm bồi thường đối với những chiếc xe bị hư hỏng khi bị cây gãy, đổ vào, Luật sư Nguyễn Thị Thu – Đoàn Luật sư Hà Nội cho rằng, theo Bộ luật Dân sự 2015, chủ sở hữu tài sản có quyền chiếm hữu, sử dụng, định đoạt tài sản.
Việc sử dụng tài sản phải đảm bảo an toàn cho người khác. Nếu sử dụng tài sản mà gây thiệt hại đến tính mạng, sức khỏe, tài sản của người khác thì người quản lý tài sản phải bồi thường thiệt hại theo quy định pháp luật.
Trong các vụ cây đổ đè vào xe, cây và xe ô tô đều được xác định là tài sản. Nếu xe ô tô đâm vào cây, khiến cây đổ, hư hại tài sản là cây cối thì người gây tai nạn đâm đổ cây có trách nhiệm bồi thường. Ngược lại, khi xe ô tô dừng đỗ đúng quy định mà cây đổ gây hư hại đến xe thì người quản lý cây phải bồi thường.
Điều 584 Bộ luật Dân sự năm 2015 quy định, trường hợp tài sản gây thiệt hại thì chủ sở hữu, người chiếm hữu tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại, trừ trường hợp thiệt hại phát sinh do sự kiện bất khả kháng hoặc hoàn toàn do lỗi của bên bị thiệt hại…
Mặt khác theo Khoản 1 Điều 156, sự kiện bất khả kháng là sự kiện xảy ra một cách khách quan không thể lường trước được và không thể khắc phục được mặc dù đã áp dụng mọi biện pháp cần thiết và khả năng cho phép. Trường hợp thiệt hại gây ra là do bất khả kháng thì sẽ loại trừ trách nhiệm của các bên, thiệt hại bên nào thì bên đó tự chịu.
Từ quy định trên có thể thấy, tài sản dù là xe ô tô hay là cây cối thì chủ sở hữu tài sản hoặc người chiếm hữu hợp pháp tài sản phải chịu trách nhiệm bồi thường thiệt hại khi tài sản đó gây ra thiệt hại cho người khác, trừ trường hợp bất khả kháng hoặc do lỗi hoàn toàn thuộc về người bị thiệt hại.
Để yêu cầu bồi thường thiệt hại thì người bị thiệt hại cần phải chứng minh rằng mình đã bị thiệt hại do tài sản của người khác gây ra và thiệt hại đó không có lỗi của mình, không thuộc trường hợp bất khả kháng.
Cũng theo Luật sư Thu, nếu việc đỗ xe là đúng nơi quy định, sự việc không phải là bất khả kháng, không có lỗi của người đỗ xe thì đơn vị quản lý cây xanh phải bồi thường toàn bộ thiệt hại cho chủ xe. Thiệt hại sẽ bao gồm chi phí sửa chữa, tiền thu nhập bị mất, bị giảm sút và các chi phí phát sinh trong quá trình sửa chữa chiếc xe này.
Trường hợp chủ xe ô tô có mua bảo hiểm thân vỏ đối với chiếc xe này thì việc bồi thường thiệt hại, sửa chữa chiếc xe căn cứ vào quy định trong hợp đồng bảo hiểm.